ประวัติญี่ปุ่น

ประวัติย่อญี่ปุ่น

ด้วยความที่บล็อกนี้เกิดขึ้นมาด้วยความคาดหวังว่า ผู้ที่ไปเที่ยวญี่ปุ่นจะเข้าถึงเรื่องราวต่างๆที่เกิดขึ้นได้อย่างดี และเกิดความสนุกในการเที่ยวญี่ปุ่น ผมจึงขอปูพิ้นฐานที่สำคัญมาก ที่ทำให้ญี่ปุ่นเป็นประเทศที่มีเอกลักษณ์ต่างจากทุกประทศในเอเชียอย่างสิ้นเชิง เรื่องราวของความมีเอกลักษณ์นั้น เกิดจากประวัติศาสตร์หลายๆหน้าของพวกเค้า เรามาเริ่มกันเลยครับ

เมืองนารา เมืองหลวงของญี่ปุ่นแห่งแรก

มีหลักฐานว่าที่หมู่เกาะแห่งนี้ ตอนนั้นก็ยังไม่เรียกเป็นญี่ปุ่นหรอกครับ 8000 ปีก่อนมีผู้มาอยู่อาศัยกันแล้ว แต่หมุนเวลามาเร็วหน่อยประมาณ 2700-2800 ปี ก็มีการก่อตั้งรัฐๆนึงขึ้นมา โดยยึดเอาเมืองนาราเป็นเมืองหลวง เมืองนารานี้ก็เอารูปแบบมาจากประเทศจีน ที่ตอนนั้นจีนก็เจริญกว่าญี่ปุ่นมากมายครับ หลังจากนั้นสักพัก ก็มีการรบกัน ทะเลาะกันของกลุ่มอำนาจต่างๆ จนพระจักรพรรดิ์ทรงรำคาญ เลยย้ายเมืองหลวงมาอยู่ที่ เกียวโต ไม่ใกล้ไม่ไกลจากเมืองนารานัก

โชกุนมินาโมโต้

พอย้ายมาเมืองเกียวโต พวกนั้นก็ยังทะเลาะกันไม่เลิกครับ ตอนนั้นมันวุ่นนัก ก็เลยมีนายทหารคนนึงชื่อ Minamoto ประกาศตัวเป็นใหญ่เสียเลย ตอนนั่นใหญ่มากมีอำนาจมาก มีตำแหน่งที่เรียกกันว่า โชกุน ด้วยความที่พระจักรพรรดิ์อ่อนแอ โชกุนเลยยึดอำนาจเบ็ดเสร็จปกครองญี่ปุ่นทั้งหมดจากเมือง Kamakura และยังคงมีพระจักรพรรดิ์อยู่ด้วยแต่ไม่มีอำนาจในการปกครองอะไร

Samurai

ยุคนี้แหละครับ เป็นยุคที่ ซามูไร เฟื่องฟู บ้านเมืองของญี่ปุ่นปกครองโดยชนชั้นปกครองที่รองลงมาจากโชกุนอีกที ที่เรียกกันว่า ไดเมียว พวกไดเมียวพวกนี้ก็ทะเลาะเบาะแว้งแย่งอำนาจกันมาตลอดเช่นกัน แต่ ด้วยความที่โชกุน “เอาอยู่” เค้าจึงปกครองญี่ปุ่นกันมาจนกระทั่งสิ้นปีที่ คศ 1590-1600 เรื่องราวหน้าใหม่ของญี่ปุ่นก็เกิดขึ้น

ไม่ต้องบอกก็รู้ว่าใคร

อ้อ!!! เด็กน้อยคนนึงที่เป็นลูกของชายาของพระจักรพรรดิ์ ก็โดนโชกุนคนนึงของตระกูล Ashikaga จับมาไว้เป็นตัวประกัน เค้าก็คือ อิ๊คคิวซังนั่นเองครับ เรื่องราวของอิ๊คคิวซังเกิดขึ้นในช่วงปี คศ 1394–1481 ครับ

โชกุน ฮิเดโยชิ

ต่อมา เมื่อโชกุนที่ชื่อ Toyotomi Hideyoshi พลาดท่าเสียทีให้กับกลุ่ม Tokugawa ดังนั้นกลุ่ม Tokugawa จึงขึ้นครองอำนาจแทน โดยมี Ieyasu Tokugawa เป็นโชกุนคนแรก เมื่อเปลี่ยนตระกูลของโชกุน เค้าก็เลยย้ายมาใช้เมือง EDO หรือ โตเกียวในปัจจุบัน เป็นที่สั่งการทั้งหลายแหล่ ในราวปี  คศ 1603 ครับ

โชกุน Tokugawa

ในห้วงเวลานี้ ซามูไร พ่อค้า ชาวนาชาวไร่ ก็เริ่มย้ายตามกันมาและร่วมกันก่อตั้งสร้างตัวกันที่ EDO เป็นเมืองหลวงกันแล้ว แต่ด้วยความที่ Tokugawa เป็นพวกหัวโบราณครับ เค้าสั่งปิดประเทศตั้งแต่นั้นเลย (1603 – 1868) พูดง่ายๆคือ ไม่ให้ใครออกนอกประเทศ (นอกจากหนีไป) และ ไม่ให้ชาวต่างชาติเข้ามาในประเทศญี่ปุ่นเป็นอันขาด ใครเข้ามาตายเรียบ

เมือง Edo ในสายตาของ Hiroshige

ในห้วงเวลา 260 กว่าปีนั้นที่ญี่ปุ่นปิดประเทศ ไม่รับวัฒนธรรม ไม่รับเพลง ไม่รับการวาดรูป ไม่รับศาสนา ไม่รับอารยธรรมอะไรทั้งสิ้นจากนอกประเทศ ได้สร้างสิ่งที่ทำให้ญี่ปุ่นมีความเป็นตัวของตัวเอง เพราะ เค้าต้องสร้างเพลง สร้างศิลปะ สร้างการวาดรูป สร้างอารยธรรมแบบของเค้าขึ้นมาเอง สองร้อยกว่าปีนี่นานมากครับ นานมากพอที่จะทำให้เกิดวัฒนธรรม ศิลปะ ของเค้าที่แข็งแรงเกิดขึ้นมาได้ ในห้วงนั้น ก็เกิดศิลปินที่ชื่อ Hiroshige เป็นศิลปินที่สร้างภาพแนวที่เห็นข้างบนนี้ครับ เมื่อประเทศเปิดออก งานของเค้าเดินทางมาถึงปารีส มันได้สร้างแรงบันดาลใจให้กับแวนโก๊ะ จนสร้างงานของเค้าขึ้นมาเลยครับ ไม่น่าเชื่อใช่ไหมครับ

เมื่อญี่ปุ่นโดนอเมริกาบุก

แต่ การปิดประเทศของญี่ปุ่นก็ต้องมีอันสิ้นสุดลง เมื่อกองเรือสหรัฐอเมริกา เอาเรือที่มีแสนยานุภาพสูงมากมาบังคับให้ญี่ปุ่นต้องเปิดประเทศ ญี่ปุ่นในวันนั้นไม่มีอะไรที่จะสู้กองเรือนี้ได้เลย โชกุน Yoshinobu Tokugawa ในวันนั้นที่ไม่เคยต้องไปหาสมเด็จพระจักรพรรดิ์ ก็ต้องแจ้นไปถามว่า จะเอาอย่างไรดี

โชกุน Yoshinobu Tokugawa

พระจักรพรรดิ์ในวัยเพียง 15 ปี ก็ตอบโชกุนไปว่า ให้ไล่กองทัพอเมริกาไปให้หมดสิ

แต่โชกุนรู้ดีว่าไม่สามารถมีศักยภาพอะไรที่จะไปไล่กองทัพอเมริกาได้ เลยต้องยอมโดนบังคับให้เซ็นต์สัญญาเปิดประเทศในปี 1868 อีกทั้งประกอบกับมีการกระด้างกระเดื่องจากกลุ่มที่ต้องการคืนอำนาจให้กับพระจักรพรรดิ์ จึงเกิดการต่อสู้กันที่เรียกว่า Boshin War

ฝ่ายของโชกุน Yoshinobu Tokugawa เป็นฝ่ายพ่ายแพ้ จึงลาออกและคืนอำนาจให้กับพระจักรพรรดิ์

การลาออกของโชกุน Yoshinobu Tokugawa ในครั้งนี้ เป็นการสิ้นสุดการมีอำนาจของโชกุนเหนือพระจักรพรรดิ์ตลอดไป

Meiji Emperor

พระจักรพรรดิ์จึงกลับมามีอำนาจปกครองประเทศญี่ปุ่นอีกครั้งหลังจากที่เสียอำนาจไปหลายร้อยปี พระจักรพรรดิ์คราวนี้ไม่ได้สั่งย้ายเมืองหลวงไปไหน แต่สั่งให้เปลี่ยนชื่อจาก Edo มาเป็น Tokyo ที่มีความหมายว่า เมืองหลวงแห่งทิศตะวันออก เค้าจึงเรียกช่วงเวลานี้ว่า Meiji Restoration Period ต่อจาก Edo Period นี่เอง

และ ผนวกกับการเปิดประเทศ โลกในยุโรปและอเมริกากำลังเข้าสู่ยุคปฏิวัติอุตสาหกรรม ญี่ปุ่นที่เปิดประเทศขึ้นมาพอดีก็เจริญด้วยการค้าขายกับต่างประเทศ จึงถือได้ว่า ญี่ปุ่นเข้าสู่ยุค Modern ในสมัยนี้นี่เองครับ

ในปี 1868 ห่างจากปี 1940 เพียง 72 ปี ญี่ปุ่นจากปิดประเทศมาเป็นเวลา 260 ปี ก็หาญกล้ามีศักยภาพประกาศสงครามกับสหรัฐอเมริกาในสงครามโลกครั้งที่ 2

กองทัพอันเกรียงไกรของญี่ปุ่น

แต่ในปี 1945 เพียง 5 ปีหลังประกาศสงคราม ญี่ปุ่นก็แพ้สงครามอย่างยับเยิน ประเทศเสียหายอย่างมาก เมืองหลวงคือ Tokyo ถูกบอมบ์แทบไม่เหลืออะไรเลย

แต่แล้วอีกเพียง 19 ปี ในปี 1964 เค้าเป็นเจ้าภาพจัดโอลิมปิค และในปีเดียวกันนั้นเอง เค้าก็เปิดรถไฟสายชินกันเซ็น รถไฟที่เร็วที่สุดในโลกจากโตเกียวไปโอซาก้า

19 ปีหลังแพ้สงคราม ญี่ปุ่นจัดโอลิมปิคแล้ว

และอีก 16 ปี หลังการจัดโอลิมปิค ญี่ปุ่นกลายมาเป็นมหาอำนาจทางเศรษฐกิจเป็นอันดับ 2 ของโลก